Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL

konkurs: Radosław Bagrowski, Martyna Wyrwas, Grzegorz Ostrowski
realizacja: Agata Bobowska-Jamer, Łukasz Gawlas, Martyna Wyrwas, Joanna Wieczorek, Agata Wiatrek, Agata Przybyła, Szymon Helicki
KONCEPCJA
Projektowane na terenie więzienia i aresztu śledczego przy ulicy Rakowieckiej na warszawskim Mokotowie „Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL” zawiera w sobie obiekty wielkiej wagi historycznej. Projekt z największą pieczołowitością stara się zachować materię zabytkową tych obiektów. Obok nich proponuje się powołanie przestrzeni oraz nośników służących celebracji, kultywacji i godnego podtrzymywania międzypokoleniowej transmisji pamięci o ludziach i właściwościach historycznych tego szczególnego miejsca „na Rakowieckiej”.
Tak ważką kulturowo sytuację należy wyrazić przy pomocy znaków w odbiorze społecznym czytelnych, wyrazistych, szlachetnych i wywiedzionych z bogatej polskiej, ale także ogólnohumanistycznej, tradycji znaczeniowej. W prezentowanym projekcie proponujemy uczynić takimi znakami Strażnice Pamięci w formie 4 wież (pylonów), zlokalizowanych w wierzchołkach prostokąta terenu okalającego główny budynek dawnego więzienia.
UKŁAD FUNKCJONALNY
Projekt charakteryzuje się klarownym podziałem funkcjonalnym. Nadrzędnym celem projektowym było uporządkowanie istniejącego założenia, zachowując i eksponując obiekty niosące wartości historyczne i architektoniczne. Wprowadzone kubatury w ograniczony sposób ingerują w zastaną tkankę, zachowując jej pierwotny charakter. Budynki istniejące mieszczące pomieszczenia ekspozycyjne zostały połączone podziemnym korytarzem spajającym je w przejrzystą kompozycję. Łączy on ponadto nowe kubatury z istniejącymi, umożliwiając swobodne poruszanie się pomiędzy poszczególnymi strefami funkcjonalnymi.
Widoczne na poziomie terenu cztery „Strażnice Pamięci” kształtują charakterystyczne miejsca części podziemnej. Pełnią one funkcję świetlików i kreują funkcje istotne dla projektu wnętrza.
Trzecia kubatura, poza doświetleniem, pełni funkcję kaplicy – miejsca refleksji. Ostatnia natomiast okala istniejące schody prowadzące z „Pałacu Cudów” oraz wprowadza zwiedzających na taras widokowy.